Dathlu disgyblion Gwaunfarren gan Ddiwydiant Ffilm y DU

Ddydd Mawrth, 25 Mawrth 2025, cynhaliodd disgyblion Ysgol Gynradd Gwaunfarren, ddangosiad arbennig o'u hanimeiddio ieuenctid, Dai's Dilemma. Roedd y digwyddiad yn ffordd wych i'r animeiddwyr ifanc ddathlu eu holl waith caled o flaen cynulleidfa o rieni, llywodraethwyr, cwmnïau lleol a gwneuthurwyr ffilmiau.

Cymerodd y grŵp ran mewn prosiect gwneud ffilmiau cynhwysol, o'r enw Every Child a Filmmaker, a gyflwynwyd gan brif elusen ffilm mewn addysg y DU, Into Film ac a ariannwyd trwy gefnogaeth gan bartneriaid y diwydiant, Ymddiried - Media Grants Cymru. Mae Every Child a Filmmaker yn cefnogi pobl ifanc ledled y DU i greu eu ffilm fer eu hunain, gan ddysgu pob elfen o'r broses o wneud ffilmiau ar hyd y ffordd - o gynhyrchu syniadau, bwrdd stori a sgriptio, hyd at weithrediad camera, recordio sain a golygu. Mae wedicei anelu yn arbennig at ddod â safbwyntiau newydd a lleisiau sydd heb eu clywed i'r sgrin.

Crëwyd eu ffilm fer, Dai's Dilemma, a gynhyrchwyd yn Gymraeg a Saesneg, gan ddisgyblion blwyddyn 6 dan arweiniad gofalus Darren Latham (athro Celf a'r Cyfryngau ym Mhen y Dre), Lauren Omre (o Picl Animation) a'r athro o Gwaunfarren, Mr McArthy.

Mae'r ffilm wedi'i hysbrydoli gan weithiau Shakespeare ond wedi'i rhoi mewn cyd-destun Cymreig – gan droi'r straeon, addasu'r enwau a chreu golygfeydd o dirwedd eiconig Cymru i adrodd eu fersiwn eu hunain o Hamlet! Trwy wneud y ffilm, dysgodd y bobl ifanc sgiliau newydd, gweithio'n agos gyda gweithwyr proffesiynol y diwydiant a ffurfio perthynas newydd gydag addysgwyr o'r ysgol uwchradd lleol.

Gallwch wylio Dai's Dilemma yma: https://youtu.be/HZIi0JfcUNs?si=KDOeOEKukyZeh2A8

Myfyriodd y pennaeth, Andrew Lewis ar effaith y prosiect, gan nodi: "Rydym wedi gweld drosto'i hun effaith anhygoel gweithio gydag Into Film. Mae'r fenter hon wedi agor drysau i'n plant, gan ddarparu cyfleoedd creadigol iddynt sy'n ymestyn ymhell y tu hwnt i'r ystafell ddosbarth. Trwy wneud ffilmiau ac adrodd straeon mae ein disgyblion wedi datblygu hyder, sgiliau cyfathrebu, a gwerthfawrogiad dyfnach o'r celfyddydau.

"Mae'r profiad o weithio gydag Into Film wedi bod yn wirioneddol drawsnewidiol. Mae ein myfyrwyr wedi dysgu nid yn unig sut i fynegi eu hunain trwy ffilm ond hefyd y sgiliau technegol sy'n gysylltiedig â chynhyrchu, o ysgrifennu sgript i gyfarwyddo a golygu. Mae wedi annog gwaith tîm, datrys problemau, a gwytnwch - sgiliau bywyd hanfodol a fydd o fudd iddynt ym mhob maes o'u haddysg a thu hwnt.

"Mae gweld eu cyffro wrth iddyn nhw wylio eu syniadau yn dod yn fyw ar y sgrin yn ysbrydoledig. Maen nhw wedi tyfu mewn hunan-gred, gan ddeall bod eu lleisiau a'u straeon yn bwysig. Mae llawer wedi darganfod angerdd a dyheadau gyrfa newydd nad oeddent erioed wedi'u hystyried o'r blaen.

"Mae Into Film wedi rhoi llwyfan i'n plant gael eu clywed i archwilio eu dychymyg yn greadigol, trwy brofiad dysgu bythgofiadwy. Mae wedi cyfoethogi eu haddysg mewn ffyrdd na allem fod wedi'u dychmygu, ac rydym yn falch o fod yn rhan o'r daith hon."

Daeth y digwyddiad i ben gydag areithiau gan y bobl ifanc a gymerodd ran a rhannu rhai lluniau y tu ôl i'r llenni o'r gwaith o wneud – yn arddangos yr hwyl a'r cyfleoedd datblygu sgiliau a ddarperir drwy'r prosiect unigryw hwn, ac fel y soniodd un disgybl:

"Roeddwn i wrth fy modd â phob munud ohono. Pan ddechreuon ni wneud y ffilm, roeddwn i'n meddwl mai'r adroddwyr oedd y bobl oedd y prif gyfranwyr, ond mewn gwirionedd, sylweddolais yn fuan ein bod ni i gyd yn gyfranwyr yn ein ffordd ein hunain – lluniadu a chreu'r cymeriadau, creu'r cefndir, cerddoriaeth... fe wnaethon ni i gyd y ffilm hon gyda'n gilydd"

Lansiwyd y rhaglen gwneud ffilmiau cynhwysol Every Child a Filmmaker ym mis Tachwedd 2023 fel rhan o ben-blwydd Into Film yn 10 oed ac fel rhan o ymrwymiad parhaus i roi cyfle i bob person ifanc ddod â'u syniadau yn fyw trwy ffilm. Roedd y flwyddyn gyntaf o gyllid yn cefnogi a galluogi 250 o bobl ifanc o bob cwr o'r DU i brofi pŵer trawsnewidiol gwneud ffilmiau.

Dywedodd y Cynghorydd Gareth Lewis, Aelod Cabinet dros Addysg: "Mae cael allfa greadigol yn hanfodol i ddatblygiad a lles disgyblion. Mae'n caniatáu iddynt fynegi eu hunain ac archwilio eu dychymyg.

"Rwy'n ddiolchgar i Into Film a'r athrawon ymroddedig sydd wedi cefnogi disgyblion Merthyr yn y prosiect hwn. Heb os, mae eu hymdrechion wedi cael effaith gadarnhaol ar y myfyrwyr, ac rwy'n gwerthfawrogi eu hymrwymiad i feithrin creadigrwydd mewn addysg."

Mae'r elusen addysg, Into Film, yn cael ei chefnogi gan y BFI gan ddefnyddio cyllid y Loteri Genedlaethol, diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol, a diwydiant ffilm y DU drwy Cinema First. Mae'r Loteri Genedlaethol yn codi £36 miliwn bob wythnos ar gyfer achosion da ledled y DU. https://www.intofilm.org