CBS Merthyr Tudful yn ymateb i adroddiadau cyfryngau am Ffos-y-Fran

Mae'r Cyngor yn teimlo bod rhaid ymateb i adroddiadau yn y cyfryngau yn dilyn adroddiad y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Seilwaith 'Adfer safleoedd mwyngloddio glo brig', a gyhoeddwyd heddiw. 

Mae'r adroddiad yn edrych ar adfer mwyngloddio brig yn Ne Cymru ac mae'n cynnwys sawl pwll glo, fodd bynnag, yn cyfeirio'n benodol at Ffos-y-Fran, sydd o ddiddordeb arbennig fel y safle mwyngloddio  brig olaf yng Nghymru.

Mae safbwynt y Cyngor ar Ffos-y-Fran yn glir, mae wedi gweithredu'n gyson o fewn ei gyfyngiadau rheoleiddio i fonitro'r safle.

Mae ein hymrwymiad i sicrhau bod y safle'n cael ei adfer yn parhau i fod yn ddiwyro. Rydym wrthi'n gweithio gyda Merthyr (South Wales) Limited, gweithredwr y safle, ynghyd â Llywodraeth Cymru, yr Awdurdod Glo, Cyfoeth Naturiol Cymru a'r Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch, i sicrhau bod y safle'n cael ei adfer yn unol â'r caniatâd cynllunio, fel y rhoddir ac a amrywir gan Lywodraeth Cymru.

Rydym yn deall yn llawn y pryderon ynghylch pwll dŵr yn ffurfio o fewn y gwagle mwyngloddio. Mae adroddiadau yn y cyfryngau bod y dŵr sydd yn y gwagle yn wenwynig yn gamarweiniol. Mae ansawdd y dŵr yn cael ei fonitro'n rheolaidd gan Cyfoeth Naturiol Cymru, ac mae lefelau dŵr yn cael eu mesur yn wythnosol gan Merthyr (De Cymru) Cyfyngedig. Mae cyrff rheoleiddio yn hyderus nad yw'r dŵr yn peri unrhyw risg i iechyd na diogelwch.

Mae Peiriannydd Geotechnegol annibynnol hefyd wedi archwilio'r safle yn ddiweddar ac nid oes pryderon am ei sefydlogrwydd na'i ddiogelwch. Er bod y safle'n weithredol, mae hefyd yn cael ei fonitro'n gan yr Awdurdod Iechyd a Diogelwch.

Ar hyn o bryd mae Merthyr (De Cymru) Limited yn gweithio ar gyflwyno strategaeth adfer ddiwygiedig. Rhagwelir y bydd hyn yn cael ei gyflwyno ym mis Tachwedd 2024. Mae cyfarfodydd mewn perthynas â'r strategaeth adfer ddiwygiedig yn cael eu cynnal gyda'r rheoleiddwyr, sy'n ffurfio gweithgor technegol. Yn y cyfamser, mae'r datblygwr yn cadw presenoldeb ar y safle ac yn gwneud gwaith adfer 54 hectar arall o'r safle, yn unol â'r strategaeth adfer gymeradwy.

Unwaith y bydd strategaeth ddiwygiedig yn cael ei chyflwyno, bydd y Cyngor yn ymgynghori â'r cyhoedd, a'r cyrff perthnasol, yn unol â chanllawiau a deddfwriaeth gynllunio.

Mae'r Cyngor yn parhau i fod yn ymroddedig i ddatrys y sefyllfa yn Ffos-y-Fran ac rydym yn cymryd yr holl gamau angenrheidiol sydd ar gael i ni i sicrhau canlyniad cadarnhaol i'n trigolion a'r amgylchedd. Rydym yn tybio y bydd y cyrff rheoleiddio eraill sydd â chyfrifoldebau yn hyn o beth yn gwneud yr un peth. 

Byddwn nawr yn ystyried ac yn ymateb i adroddiad y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Seilwaith erbyn Medi 17^eg.