Ar-lein, Mae'n arbed amser
Myfyrio ar Fis Derbyn Awtistiaeth
- Bryony Seir
- 31 Mai 2024
Wrth edrych yn ôl ar fis derbyn awtistiaeth, roeddwn i'n meddwl y byddwn i'n rhannu stori bersonol amdanaf. Ges i ddiagnosis o awtistiaeth pan o'n i'n bump ar hugain. Ar y dechrau, roedd yn sioc i'r system gan nad oedd neb erioed wedi ystyried hyn pan oeddwn yn yr ysgol neu drwy gydol fy mhlentyndod. Roeddwn i bob amser yn meddwl bod fy 'meltdowns' yn fy arddegau/fel oedolyn yn benodau iechyd meddwl, felly i ddarganfod fy mod i'n niwroamrywiol drwy'r amser adeg, wel, roedd yn eithaf anodd ei dderbyn ar y dechrau. Fodd bynnag, yn ôl y fenyw roddodd ddiagnosis i mi, mae awtistiaeth yn anoddach i’w bennu mewn merched am ein bod yn tueddu i guddio llawer, ac roeddwn i'n hynod fewnblyg yn yr ysgol uwchradd.
Es i o dan y radar.
Gallaf gyfaddef yn onest bod derbyn y diagnosis/label hwn yn anodd, yn bennaf oherwydd y ffaith na chefais fy ngweld na'm clywed am y rhan fwyaf o'm bywyd ac ni chefais y gefnogaeth gywir erioed. Dros y ddwy flynedd ddiwethaf, rwyf wedi dechrau deall fy hun yn well ac mae wedi fy ngosod ar daith o hunanddarganfod. Mae wedi fy helpu i wneud synnwyr o'r byd a sut mae fy modolaeth yn bwysig. Pe na bawn i wedi cymryd y cam cyntaf hwnnw a chael diagnosis, byddwn dal i gerdded o gwmpas â marc cwestiwn mawr yn hongian dros fy mhen–wastad yn hel meddyliau pam fy mod i'n teimlo mor wahanol i bobl eraill—pam fod cyswllt llygaid yn boenus ar adegau—pam fy mod wedi cael trafferth yn y gweithleoedd; gadael swyddi rhag cael fy llethu a methu ymdopi yn yr amgylchedd—pam fod amgylchiadau cymdeithasol yn fy llethu a pham fod prosesu gwybodaeth yn cymryd mwy o amser i mi ei deall o'i gymharu â'r person cyffredin. Dwi wedi dod i sylweddoli nad yw awtistiaeth yn fy niffinio; rhan ohonof i yw e—dyna sy'n fy ngwneud i pwy ydw i a dwi'n annog unrhyw un sydd hefyd yn awtistig i gofleidio’ch unigrywiaeth gan mai dim ond un ohonoch sy'n bodoli yn y bydysawd cyfan.
Pa mor cŵl yw hynny?
Rwyf hefyd yn eich annog i gael y diagnosis os ydych yn meddwl eich bod chi'n bodloni'r meini prawf ar gyfer awtistiaeth. Nid yw byth yn rhy hwyr i gael yr atebion sydd eu hangen arnoch a bydd yn rhyddhad enfawr, credwch chi fi. Mae ymwybyddiaeth awtistiaeth yn rhywbeth y mae angen i bobl gael eu haddysgu yn ei gylch; yn enwedig o ystyried na all awtistiaeth gael ei ddiffinio gan un peth. Mae pawb ar y sbectrwm yn wahanol a dyna pam fod sbectrwm.
Roeddwn i'n meddwl y byddwn i'n rhannu cerdd fach a ysgrifennais yn fyr am dderbyn awtistiaeth.
Daeth fy niagnosis; diwrnod ro'n i wedi bod yn aros amdano.
Roeddwn i'n barod i am yr atebion roeddwn i wedi treulio blynyddoedd yn chwilio amdanynt.
Yn 25 oed, asesodd y fenyw fi a dweud fy mod i'n awtistig.
"Waw, fyddwn i ddim wedi gwybod am ei fodolaeth.'
'Na,' meddai'r fenyw, ei gwên yn cydymdeimlo. "Mae awtistiaeth yn gallu bod yn anodd gwneud diagnosis, yn enwedig mewn merched. Gallai hynny esbonio pam aethoch chi o dan y radar a threulio bywyd heb ei glywed."
Doeddwn i ddim yn gallu credu'r peth.
Roedd gen i awtistiaeth a doeddwn i ddim hyd yn oed yn gwybod.
Esboniodd pam fy mod yn cael chwalfa yn aml a pham roeddwn i'n teimlo fy mod i'n cael fy nghamddeall yn gyson.
Esboniodd pam y cefais fy llethu mewn gweithleoedd a sut gwnaeth rhyngweithio cymdeithasol fy ngadael yn flinedig ac yn llawn ciwiau cymdeithasol a gollwyd.
Nawr roedd yn rhaid i mi brosesu label oedd yn swnio mor estron.
Rwy'n falch o fod yn awtistig. Mae'n rhan o bwy ydw i yn y byd gwallgof, camweithredol hwn, ac erbyn hyn mae popeth yn gwneud synnwyr.
Rwy'n dal i geisio deall beth mae’n ei olygu a sut rydw i'n cael fy rhaglennu.
Rwy'n cuddio; ceisio ffitio i mewn i'r hyn sy'n 'normal.'
Rwyf am ei wneud yw adrodd fy stori a lledaenu ymwybyddiaeth drwy'r gerdd hon.
Rwyf wedi cynnwys rhestr o ddolenni defnyddiol ar gyfer y cymorth sydd ar gael a allai fod o ddefnydd i chi. Rwyf wedi gweithio'n agos â Scope a chefais fy mharu â menyw hyfryd a roddodd yr hyder i mi wneud cais am swyddi newydd. Ni chefais swydd gan nad oeddwn yn barod i neidio yn ôl i'r gweithle, ond mae hyd yn oed gwneud cais yn gam mawr, felly byddwn yn argymell Scope yn fawr. Ar ôl derbyn diagnosis, mae'n anodd gwybod ble i droi am gefnogaeth. Dechreuais weithio â Chynghorydd Cyflogaeth Anabledd ac mae hi wedi bod yn anhygoel. Peidiwch byth â bod ofn gofyn am help. yn enwedig os ydych wedi cael profiadau gwael â phobl yn y gorffennol. Peidiwch â gadael i'r gefnogaeth anghywir eich atal rhag derbyn y gefnogaeth gywir. Peidiwch â stopio ymladd—mae edafedd arian ac mae'n dechrau gyda chi’n cymryd y cam cyntaf hwnnw.
Diolch am ddarllen, a byddaf yn cysylltu â chi eto ar gyfer y blog nesaf yn fuan.
Mwyhewch yr wythnos,
Bryony
Awtistiaeth Cymru: Mae'n darparu gwybodaeth i bobl awtistig, rhieni/gofalwyr a gweithwyr proffesiynol, yn ogystal ag adnoddau y gellir eu lawrlwytho.
Cymdeithas Genedlaethol Awtistiaeth:
Mynediad i Waith: Gall y gwasanaeth hwn helpu i gael neu gynnal swydd os oes gennych gyflwr neu anabledd iechyd corfforol neu feddyliol.
Gofalwyr Cymru:
Chwaraeon Anabledd Cymru: Cyfleoedd i gymryd rhan mewn gweithgareddau chwaraeon lleol.
Scope: helpline@scope.org.uk
Do2Learn: www.do2learn.com
Sefydliad Syndrom Asperger: Hyrwyddo ymwybyddiaeth
Ymddiriedolaeth Gofalwyr Cymru: www.ctsew.org.uk
Cyfeillion y GIG: Galluogi pobl ag anableddau dysgu ac awtistiaeth i gael pobl yn eu bywydau nad ydynt yn cael eu talu i fod yno.